Turkmenistan - Azië Turkmenistan als nieuwe toeristische bestemming?
Veel mensen zullen wellicht hun wenkbrouwen fronsen bij het lezen van deze titel. Hoezo Turkmenistan?
Is dit niet het land waar Turkmenbashy de eerste president van was?
Is dit niet het land waarvan meer dan 80% van het oppervlak uit woestijn bestaat en dus onbewoonbaar voor mensen?
Is dit niet het land van olie, maar vooral gas: de vierde producent van de wereld?
Is dit niet het land van nomaden? Is dit het land welke in een gevaarlijke regio ligt: grenzend aan onder andere Afghanistan?
Is dit niet het land met in onze ogen een bizar politiek systeem? Is dit niet een land wat bij de vroegere Sovjet Unie hoorde?
Is dit niet het land wat bij de top tien van de katoen producerende landen van de wereld hoort?
Is het niet een land wat lange tijd geïsoleerd is geweest?
Bovenstaande is allemaal waar, Turkmenistan is het land van Turkmenbashy, woestijn en nomaden, olie en gas.
Dus... waarom hier als toerist naar toe te gaan? Deze vraag heeft de heer Boerma van
zichzelf diverse malen gesteld tijdens een inspectiereis in september 2009.
Toegegeven, het wordt je niet al te gemakkelijk gemaakt: je moet eerst een uitnodigingsbrief hebben van het Staatsbureau
voor migratie in de hoofdstad Ashgabat. Zonder deze brief kom je er niet in. Na aankomst moet je je binnen drie dagen laten registreren.
In je visum staat precies aangegeven naar welke regio's je kunt gaan. Vooral in de grensregio's is de controle streng.
Een en ander doet soms een beetje denken aan de vroegere Sovjet Unie. Kortom niet uitnodigend voor toerisme.
Toch merkte ik dat vergeleken met een vorig bezoek het al veel gemakkelijker is geworden. Nu niet meer bij het passeren
van elke adminstratieve grens een uitgebreide controle; de visa formaliteiten verlopen veel soepeler en sneller.
Wat zijn dan zoal de aantrekkelijkheden van Turkmenistan welke een bezoek rechtvaardigen? Om te beginnen zullen de meeste toeristen via de hoofdstad Ashgabat arriveren bijvoorbeeld met
Turkmenistan Airlines via Frankfurt
of met Turkish Airlines via Istanbul.
Omdat deze vluchten ’s avonds arriveren, valt het op dat Ashgabat een stad is, badend in een zee van licht, zoiets als Las Vegas.
Dat Ashgabat de witte stad wordt genoemd is meteen na aankomst wel duidelijk: heel erg veel marmer, veel grote fonteinen,
veel bladgoud en veel standbeelden van de vroegere president Niyazov die zich bombardeerde tot
Turkmenbashy: vader aller Turkmenen en wat in onze ogen heeft geleid tot een bizarre zelfverheerlijking.
Oude gebouwen zul je in deze stad niet aantreffen. Debet hieraan is de allesverwoestende aardbeving geweest van 1948,
waarbij meer dan 100.000 mensen omgekomen zijn. Na de onafhankelijkheid in 1991 door het uiteenvallen van de Sovjet Unie
heeft de overheid een gigantisch bouwprogramma opgezet. Vanaf het jaar 2000 zijn er voortdurend prestigieuze projecten uitgevoerd:
regeringsgebouwen, banken, parken, appartementsgebouwen, hotels, musea, moskeeën en dit alles uitgevoerd in marmer, graniet, soms bladgoud.
En overal de standbeelden van Turkmenbashy en de niet te missen afbeeldingen van de huidige president Gurbanguly Berdimuhammedov,
de gekozen opvolger van Turkmenbashy. De laatste heeft zijn rustplaats gevonden in, hoe kan het ook anders, een marmeren mausoleum
met vergulde koepel naast de nieuwe grote moskee door een Turkse firma gebouwd. Beide oogverblindend!
De hoofdstad Ashgabat Als je door Ashgabat rijdt, dan lijkt het net of je voortdurend langs paleizen rijdt. Of het nu de universiteit,
de staatsbank, het cultuurpaleis is of een fabriek, het is even indrukwekkend en ook megalomaan.
Bij een bezoek aan Ashgabat mag het nieuwe tapijtmuseum niet ontbreken. Tapijten en Turkmenen zijn niet los van elkaar te zien.
Verdere bezienswaardigheden: de Tolkuchka Bazaar aan de rand van de stad; zeer levendig en veelkleurig.
De kostbare tapijten liggen gewoon op het zand of het beton. Daarnaast zijn er nog ander bazaars als de Tekke Bazaar, de Guneshli Bazaar.
Andere bezienswaardigheden zijn het aardbevingsmonument: slechts een keer per jaar ter herinnering aan de aardbeving van 1948 te bezoeken.
Rond het Turkmenbashy (wie anders) Plein is het een en al schittering van gebouwen met goudkleurige koepels.
Tijdens mijn bezoek mocht ik in het Geologisch Museum kennis maken met Prof. Anatoly Bushmakin: een inspirerende man die een
grote verzameling aan stenen aangelegd heeft. Hij heeft zich bereid verklaard om zijn medewerking te verlenen aan toekomstige
Topo Travel reizen (zie info aan het eind dit artikel) onder andere in het Kara Bogaz gebied.
In Ashgabat verrijst het ene na het andere 4 of 5-sterren hotel. Het ene hotel oogt nog fraaier dan het andere.
De vraag is gerechtvaardigd waar al de gasten vandaan moet komen.
Archeologische sites Vanuit de hoofdstad is het niet ver reizen naar een zeer interessante archeologische site: het Oude Nisa,
eens de hoofdstad van de Parthen aan de voet van het Kopet Dag gebergte.
Een ander archeologisch hoogtepunt bij een bezoek aan Turkmenistan is zonder meer de opgravingen van het oude Merv,
2500 jaar geleden een belangrijke hoofdstad aan de delta van de rivier de Murgab. Eigenlijk bestaat Merv uit vijf verschillende sites.
Inmiddels staat Merv op de werelderfgoedlijst van de UNESCO. De geschiedenis van Merv gaat uiteindelijk terug naar de tweede helft
van de vierde eeuw voor Christus.
In 1221 werd Merv vernietigd door de Mongolen. Vanuit Mary is Merv prima te bezoeken. Omdat het een groot complex is,
moet je er wel een dag voor uittrekken. Gelukkig is er sinds enige jaren een heel behoorlijk hotel in Mary: hotel Margush.
Voor reizigers die maar niet genoeg van archeologie krijgen: een dagtocht naar Margush behoort tot de mogelijkheden.
Dankzij het werk van Prof. Viktor Sariandini is hierover steeds meer bekend geworden. Verbazingwekkend is,
wanneer je in dit grote gebied rond loopt, dat je overal de oudheden gewoon van de grond op kunt rapen. Er is geen enkele controle.
Tijdens een vorig bezoek was mijn gids iets eerder bij een gouden muntje dan ik! Overigens mag je geen oudheden uitvoeren!
Naast de bovengenoemde historische plaatsen zal een bezoek aan Konye-Urgench in het noordoosten in geen enkele rondreis mogen ontbreken.
Velen doen dit in een dag met het vliegtuig op en neer naar Dashoguz. In Turkmenistan is dit geen probleem: een vliegticket kost slechts $25!
Er wordt overigens gevlogen met splinternieuwe Boeings 717. Uiteraard is het eerste wat je opvalt in een Turkmeens vliegtuig,
de niet te missen beeltenis van de president! Op en in elk overheidsgebouw kom je hem tegen. Ik probeer me voor te stellen:
minister president Balkenende alom tegenwoordig in Nederland…. Bizar naar ons idee.
Uit gesprekken met mijn jonge vrouwelijk gids luisterend naar de naam Bil Bil (nachtegaal) is mij wel gebleken dat de doorsnee Turkmeen
zeer tevreden is met zijn of haar president. Gaandeweg tijdens mijn bezoek kreeg ik ten aanzien van de president toch een beetje een
"vadertje tsaar gevoel". Bij zo ongeveer alles in het land moet de president beslissen. Democratie zoals bij ons, daar is geen sprake van.
Soms is dat ook wel weer eens gemakkelijk bij een groot project bijvoorbeeld. Er hoeft ogenschijnlijk niet zoveel overleg plaats te vinden.
Een groot toeristisch complex gaat aan de Kaspische Zee verrijzen vlak bij de stad Turkmenbashy (genoemd naar…).
Het weer in Turkmenistan
Een belangrijk gegeven is dat het aantal uren zonneschijn per jaar in Turkmenistan 2500 en 3000 ligt.
De maanden maart, april, mei en september, oktober en november zijn de meest geschikte maanden voor strandtoerisme.
Toerisme in Turkmenistan Een van de speerpunten van het beleid van de huidige president is toerisme. Gaan we straks spreken van Benidorm of Alanya aan de Kaspische Zee?
Het gaat hier om het Avaza-project (vertaald uit het Turkmeens betekent het zoiets als "het geluid van de golven van de zee").
Hier wordt in een periode van 5 jaar anderhalf miljard dollar geïnvesteerd! Er zullen 60 vooral 5-sterren hotels gebouwd gaan worden
langs zo’n 16 km kust. Naast hotels komen er sanatoria, tennisbanen, villa's en culturele instellingen. Er word gewerkt aan een groot kanaal
vanuit de Zee zodat je met je boot binnen kunt varen. De eerste hotels staan er reeds compleet met groene grasvelden,
speelfaciliteiten voor kinderen, strand etc. De hotels lijken ook paleizen. Gezien de voortvarendheid waarmee er elders gebouwd
wordt in Turkmenistan, twijfel ik er niet aan of dit gaat allemaal lukken.
Dankzij de gas- en olie-inkomsten speelt geld geen rol! Het is de bedoeling dat dit gehele Avaza-project afgeschermd gaat worden
van de stad Turkmenbashy. Is de kleur nu nog overheersend geel, later moet het groen worden, mede dankzij druppelirrigatie.
De huidige hotelprijzen, hou je vast: $70 voor 2 personen in een 2-persoonskamer inclusief ontbijt, lunch en diner!
De kreet thuis blijven is duurder is hierop van toepassing! Aan alles is gedacht: er wordt gewerkt aan een nieuwe
internationale luchthaven. Visa zullen gemakkelijker verkregen kunnen worden. Avaza moet de parel van het oosten worden,
met regelmatige chartervluchten vanuit Europa. Volgens de overheidsbrochures zal Avaza ongetwijfeld een van de belangrijkste
toeristische centra van wereld worden. Het zal een mekka voor buitenlandse toeristen worden. Woestijn, water en zand zijn de
drie onderdelen waar het om draait.
Excursie-mogelijkheden Vanuit Avaza zijn er excursies te maken naar de Kara Bogaz Golf, waar als gevolg van Russisch ingrijpen het water
van de Kaspische Zee in de Kara Bogaz Golf stroomt. In het boek van Frank Westerman:
"Ingenieurs van de ziel" kunt u hierover lezen.
Andere excursie mogelijkheden:
- Mollagara: zwemmen in zoute meren
- een behandeling nemen in het Sanatorium: ook in de Sovjet-tijd een gewilde bestemming voor medisch toerisme
Groepsreizen Topo Travel In de groepsreizen van
zit bezoek aan Mollagara in het programma, evenals bezoek aan de Kara Bogaz Golf
onder leiding van Prof. Bushmakin. Naast bovengenoemde toeristische moegelijkheden, weliswaar nog in kinderschoenen staand,
biedt Turkmenistan veel op het gebied van ongerepte natuur: woestijnlandschappen, woeste bergen, steile canyons etc.
Een wel heel bijzonder onderdeel van rondreizen in Turkmenistan is een bezoek aan het Kugitang natuurreservaat
in het uiterste zuidoosten. We treffen hier onder andere de hoogste berg van Turkmenistan aan: 3.137 meter hoog.
Maar het ultieme is toch wel Hojapil, waar meer dan 2.000 voetafdrukken van dinosauriërs in de kalksteenafzettingen gevonden worden.
Op een helling die je na een kilometer klimmen kunt bereiken zijn er 498 zichtbaar zowel van volwassen als kleine dino's.
Het is een heel bijzondere ervaring om in deze voetsporen te lopen.
Als je toch in deze regio bent, dan is een bezoek aan de Kyrk Gyz grotten ook aan te bevelen: hier is gewijde plaats met
daaraan de legende verbonden van de 40 meisjes die zich verdedigden tegen vijanden. Wanneer je een stukje textiel
neemt met wat modder, en wanneer het geheel aan het plafond van de grot blijft hangen, komt je wens uit.
Niet vreemd te ontdekken dat het hele plafond vol hangt met stukjes textiel!
Voor toerisme naar Kugitang is het gebrek aan geschikte accomodaties een probleem, evenals de toegankelijkheid.
Naar men mij verzekerde, wordt hier na afloop van het Avaza-projectaan gewerkt: nieuwe luchthaven en bouw hotels.
De toerist die perse dit gebied wil zien, moet dus voorlopig even afzien van enige luxe, maar dit wordt dan ook
gecompenseerd door het gebodene. Als je van legendes houdt: langs de weg naar de dino-sporen kom je volgens
overlevering de afdruk van Alexander de Grote, eveneens in kalksteen tegen.
Als je je eigen hand hierin legt, is die van Alexander wel erg groot!
Alles overziend heeft Turkmenistan voor de toerist een aantal sterke punten:
- buitengewoon vriendelijke mensen
- zeer veilig
- rijke geschiedenis en culturele verscheidenheid
- afwisselende en spectaculaire landschappen
- niet bedorven door massatoerisme
- goedkope hotels
- goedkope binnenlandse vliegtickets
Topo Travel Het geografisch reisbureau
verzorgt 15-daagse rondreizen en reizen op maat naar Turkmenistan
Voor meer informatie: info@topotravel.nl
Een aantal praktische zaken:
- De munteenheid is de Manat, sinds dit jaar is er de nieuwe Manat
- Koers: 1€=4,5 Manat en voor 1$-2,84 Manat
- Een liter benzine is ongeveer een halve Manat!
- Geld wisselen: vooral dollars meenemen, euro's zijn nog niet zo ingeburgerd
- Visum en entry pass op de luchthaven: $ 95
- Een uitstekende Engelse reisgids is "de Bradt Guide": auteur Paul Brummell (ISBN 1841621447)
- Een Nederlandse gids is "de Zijderoute" door Wijnand van Riel
|